DeFi sektörünün yapı taşlarından olan sistemler. Merkeziyetsiz borsalar hakkında son zamanlarda çok şey duymuş olabilirsiniz. Merkezi borsalar kadar büyümemiş olsalarda, web3’ün geleceğinde merkeziyetsiz borsalar ön plana çıkacak diyen yatırımcı grubu var. Peki gerçekten böyle mi olacak?
Merkeziyetsiz borsalar (DEX) kripto para piyasasında hemen hemen herkesin aşina olduğu ve çoğunun işlem yaptığı bir alan. Aynı zamanda blok zincir teknolojisinin dünyaya kazandırmaya çalıştığı birey temelli işlemlerin gerçekleşmesi için önemli bir fırsat sağlıyor.
2014’teki başlangıcından bu yana, merkeziyetsiz borsalar 2021’de 1 trilyon doların üzerinde işlem hacmini yönetecek büyüklüğe erişti. Ancak daha ilerisine de gidebilir. Emergen Research’e göre, küresel DeFi pazarının 2028 yılına kadar yarım trilyon doları aşması bekleniyor. Merkeziyetsiz borsalar yani DEX’lerin ise bu süreçte küresel finans piyasalarında onlarca trilyon dolar çekmesini bekleyebiliriz.
Birçok ülkede düzenleyici çerçeveler DeFi ve DEX’lerin gelişmesini engellese de bu alanın gelişebileceği çok alan var. Aşağıda incelenecek özellikleri ise onu geleneksel finans piyasalarından önemli ölçüde ayıracaktır.
Merkeziyetsiz Borsalar Tüm Topluluğa Eşit Bir Şekilde Ulaşabilir mi?
Geleneksel finans, esas olarak gelişmekte olan ekonomilerde bankasız kalan ve marjinalize edilen 1,7 milyar kadar insanı kapsamayı başaramadı. Ancak bu alanlarda insanların mobil uygulamaları yaygın kullandığı göz önüne alındığında, merkeziyetsiz borsaların bu insanlara daha kolay bazı araçlara ulaşma ihtimali sunmaları beklenebilir.
DEX’ler, finansı demokratikleştirme fikrine göre hareket ederek, milyonlarca kişiye fırsatlar dünyasının kapılarını açabilir. Borçlanma, borç verme ve ödemeler gibi finansal hizmetlere erişimin kapılarını “eşit bir şekilde” açabilir.
Web 3.0 ile Yeni Bir Gerçekliğe Ulaşmak
Merkeziyetsiz borsalar (DEX) henüz merkezi borsalar ile yarışabilecek büyüklüğe erişemedi. Ancak yakın dönemde yaşanan düşüşler sonrası merkezi platformların son operasyonel kararlarının gösterdiği gibi kullanıcı özerkliği artık yeni çağda yatırımcılar ile önemli bir bileşen olacak. Bu nedenle Web 3.0 ile birçok alanda görülecek “merkeziyetsizleşme” borsalara da gelecek.
Çünkü Bir DEX’te kullanıcılar varlıkları üzerinde çok daha fazla kontrol sahibidirler. Ayrıca, askıya alınmış veya durdurulmuş işlemler ile karşılaşma ihtimalleri yoktur. Şu an için merkeziyetsiz uygulamaların çoğunluğu tek bir ağ üzerinde hizmet veriyor olabilir. Ancak gelecekte çok zincirli uygulamalar yatırımcılara büyük bir ürün çeşitliliği ve kolaylık sağlayacaktır.
Sonuç olarak merkeziyetsiz borsalar ve geniş çerçevede DeFi, geleneksel finans piyasasını tamamen değiştirir mi bunu şimdiden tahmin etmek zor olabilir. Ancak bundan yıllar sonra geriye dönüp baktığımızda DeFi ve merkeziyetsiz borsaların büyük ilerleme göstermiş olduğunu görmemek çok şaşırtıcı olacaktır.
En İyi Merkeziyetsiz Borsalar Hangileri?
Liste 24 saatlik hacime göre hazırlanmıştır.
- Uniswap (UNI)
- DyDx
- Pancakeswap
- Curve Finance
Merkeziyetsiz borsaların bulunduğu alana ulaşmak isterseniz, bu bağlantıya tıklayabilirsiniz.
